پایگاه داده، بانک اطلاعاتی یا دیتابیس Database به مجموعه ای از اطلاعات گفته می شود که دارای ساختار منظم و سازماندهی شده می باشند. این Database ها در قالبی ذخیره می شوند که برای دستگاه ها و رایانه ها قابل دسترسی، خواندن و ذخیره شدن باشند.
DBMS ارتباط بین مدیر پایگاه داده و پایگاه داده را برقرار می کند و مخفف عبارت Database Management System می باشد.
دیتابیس های Oracle، MySQL، DB2، SQL Server، SQLite، Sybase را می توان به عنوان شماری از معروف ترین دیتابیس ها قلمداد کرد.
- در واقع از دیتابیس های قدرتمند شرکت اوراکل است.
- دیتابیس SQL Server شرکت مایکروسافت با سهولت در استفاده، سازگاری با سیستم عامل ویندوز و قابلیت های کابردی
- شرکت بزرگ IBM دیتابیسی تحت عنوان DB2 دارد که روی سیستم عامل های ویندوز، لینوکس و یونیکس اجرا می شود و از سازگاری خوبی با دیتابیس شرکت اوراکل برخوردار می باشد.
- دیتابیس Sybase هنوز هم پس از 25 سال حضور مستمر در بازار یکی از نقش های اصلی را در دنیا بازی می کند.
- دیتابیس MySQL در سال 2008 توسط شرکت سان مایکروسیستمز خریداری شد.
- دیتابیس SQLite در سال 2000 توسط آقای ریچارد هیپ طراحی شد. در نرم افزار یا اپلیکیشن اصطلاحاً Embed می شود. از جمله کاربرد دیتابیس SQLite می توان به استفاده در سیستم عامل های موبایل، مرورگرهای وب و … اشاره کرد.
سلسله مراتب دیتابیس Database
- بیت
- بایت
- کاراکتر
- فیلد
- رکورد
- فایل
- جدول
- پایگاه اطلاعاتی
اجزاء تشکیل دهنده دیتابیس Database
- سخت افزار Hardware
- نرم افزار Software
- کاربر User
- برنامه نویس ها (DBP) The DataBase Processor
- طراحان دیتابیس (DBD) database description
- مدیر پایگاه داده (DBA) Database Administrator
- کاربران نهایی (End users)
مزایای استفاده از دیتابیس
اشتراک گذاری داده میان کاربران
در پایگاه داده کاربران می توانند داده های خود را با یکدیگر به اشتراک بگذارند. این کار طبق سطح دسترسی که هر کاربر دارد قابل انجام است. مثلا در شبکه های اجتماعی هر کاربر می تواند اطلاعاتی را منتشر کند. اینکه این اطلاعات به دست چه کسانی برسد قابل تنظیم کردن است.
کاهش ذخیره سازی داده تکراری
در شرایطی که شما از پایگاه داده استفاده نکنید، ممکن است اطلاعاتی را به صورت تکراری ذخیره شود. داشتن داده های تکراری آسیب دارد و کمترین آن، پر کردن فضای ذخیره سازی است. علاوه بر این در صورت اعمال تغییر روی یک قسمت، بقیه اطلاعات مشابه تغییری نمی کنند. این در حالی است که اگر از پایگاه داده استفاده کرده باشید، تا حد خیلی زیادی از ذخیره کردن اطلاعات تکراری جلوگیری شده و به راحتی تغییرات را روی داده ها اعمال می کنید.
حفظ امنیت داده ها
شما می توانید در دیتابیس برای کاربران مختلف سطح دسترسی مشخص نموده و کاربرانی که اصلا عضو مجموعه نیستن را از دسترسی به اطلاعات پایگاه داده محروم نمایید. این مسئله به حفظ امنیت داده ها کمک می نماید. از طرفی چون تمام اطلاعات در یکجا طبقه بندی شده اند، حفظ و نگهداری آن ها ساده تر خواهد بود.
انتقال اطلاعات آسان
در صورتی که نیاز به جابه جایی داده ها شود و تغییراتی روی آن ها اعمال شود به راحتی می توان این کار را در پایگاه داده انجام داد.
کمک به تصمیم گیری
در سطح مدیریت یک سیستم، نیاز به تحلیل داده وجود دارد تا بر اساس آن تصمیم گیری هاب بعدی انجام شود. چون اطلاعات را طبق قاعده در پایگاه داده ذخیره سازی اید، کار تحلیل و بررسی آن ها را نیز ساده می شود. به کمک دیتابیس می توانید اطلاعات در دسترس را به سادگی ارزیابی کرده و به هنگام تصمیم گیری ها از نتیجه ارزیابی استفاده نمایید.
معایب پایگاه داده و دیتابیس Database
- پیچیدگی و زمان بر بودن طراحی سیستم های پایگاه داده
- هزینه های قابل توجه راه اندازی سخت افزاری و نرم افزاری
- الزام ارائه آموزش های اولیه به کاربران
کدام پایگاه داده خوب است؟
برای ایجاد یک دیتابیس از سیستم های مدیریت دیتابیس گوناگونی می توان استفاده کرد اما پایگاه داده برای ما مناسب تر است؟ در پاسخ به این سوال باید گفت که بسته به نوع کاری که قرار است انجام دهیم، زبان برنامه نویسی که مورد استفاده قرار می دهیم و نوع پشتیبانی وب سرور و بسیاری عناصر دخیل دیگر، باید سیستم مدیریت دیتابیس را انتخاب نمود.
پایگاههای داده SQL
Database ها انواع مختلفی برای وب و موبایل دارند که از MySq برای وب و از Sqlite برای اپلیکیشن استفاده می شوند.
انواع سیستمهای مدیریت دیتابیسهای SQL کدامند؟
- Oracle
- Microsoft SQL Server
- MySQL
- DB2
- Microsoft Access
- PostgreSQL
Oracle اوراکل
اوراکل به عنوان محبوب ترین DataBase در بین پایگاه داده های سال 2020 به حساب می آید که به آن محبوب ترین پایگاه داده ها نیز گفته می شود. آخرین ورژن این DataBase، اوراکل c12 می باشد.
MySQL مای اس کیو ال
MySQL مای اس کیو ال دومین دیتابیس محبوب در بین کاربران می باشد. می توانید به وسیله سرورهای عمومی رایگان آن، شروع به کار کنید و با آن نسخه تجاری ایجاد کرده و آن را ارتقاء دهید. این پایگاه داده از لینوکس، ویندوز، OSX ،FreeBSD و Solaris پشتیبانی می کند و به راحتی بر روی آن ها اجرا می شود. دیتابیس mysql دارای قابلیت رابط کاربری گرافیکی بصری می باشد که به راحتی به وسیله آن می توانید جداول پایگاه داده را ایجاد نمایید. این DataBase برای Xpath و ذخیره سازی پروسیجر ها، trigger ها و view ها مورد استفاده قرار می گیرد.
ویژگیهای MySQL:
اجرا روی پلتفرم های متن باز
Microsoft Access ماکروسافت اکسس
انواع دیتابیس بر اساس چیدمان اطلاعات
Database ها بر اساس چیدمان اطلاعات، دارای مدل های مختلفی می باشند. دیتابیس ها انواع مختلفی دارند که به تناسب زبان های برنامه نویسی مختلف در نرم افزارها مورد استفاده قرار می گیرند. هر کدام از این پایگاههای داده در نوع خودشان مفید واقع می شوند و نمی توان از میان آن ها یکی را بر دیگری برتر دانست. ادامه بخشی از آن ها را معرفی خواهیم کرد:
- دیتابیس رابطه ای Relational Database
- دیتابیس شی گرا Object-oriented Databases
- دیتابیس توزیع شده Distributed Database
- پایگاه داده NoSQL NoSQL Database
- دیتابیس نمودار Graph Database
- دیتابیس ابری Cloud Database
- دیتابیس مرکزی Centralized Database
- دیتابیس عملیاتی Operational database
- دیتابیس سلسله مراتبی Hierarchical Database
در آخر باید گفت با توجه به نیاز، وسعت کار و نوع زبان برنامه نویسی می توانید امکانات دیتابیس ها را بررسی کرده و بهترین آن را انتخاب کنید.
دیدگاهتان را بنویسید